Προσευχή στη μνήμη όσων έχασαν τη ζωή τους στο ταξίδι τους προς την Ευρώπη και για να τιμήσουμε τη μνήμη των αγνοουμένων της Κύπρου
Δημοτικό Αμφιθέατρο, Πλατεία Ελευθερίας, Λευκωσία
Χαιρετισμός του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Μαρωνιτών Κύπρου
κ.κ. Σελίμ Σφέιρ
Παρασκευή, 26 Αυγούστου 2022
Ο Ιησούς είναι ισχυρότερος από την καταιγίδα
(Κατά Μάρκον 4:35-41)
Η κατάπαυση της τρικυμίας (Μάρκος 4:35-41).
Το βράδυ εκείνης της ημέρας λέει ο Ιησούς στους μαθητές Tου: «Ας περάσουμε στην απέναντι όχθη». Κι αφού άφησαν τον κόσμο, πήραν τον Ιησού όπως ήταν στο πλοιάριο κι έφυγαν. Τον συνόδευαν κι άλλα πλοιάρια. Τότε έγινε μεγάλη ανεμοθύελλα και τα κύματα χτυπούσαν πάνω στο πλοιάριο, με αποτέλεσμα αυτό ν' αρχίσει να βυθίζεται. Ο Ιησούς ήταν στην πρύμνη και κοιμόταν πάνω σ' ένα μαξιλάρι. Τον ξυπνούν και του λένε: «Διδάσκαλε, δε σε νοιάζει που χανόμαστε;» Εκείνος σηκώθηκε, επιτίμησε τον άνεμο και είπε στη θάλασσα: «Σώπα, φιμώσου!» Σταμάτησε τότε ο άνεμος κι έγινε απόλυτη γαλήνη. Και στους μαθητές είπε: «Γιατί είστε τόσο δειλοί; Γιατί δεν έχετε πίστη;» Τότε τους κατέλαβε μεγάλο δέος κι έλεγαν μεταξύ τους: «Ποιος τάχα είναι αυτός, που κι ο άνεμος και η θάλασσα τον υπακούν;»
Αγαπητοί φίλοι, σας εύχομαι το δώρο της ειρήνης!
- Ειρήνη στους νεκρούς στη θάλασσα, τους οποίους θυμόμαστε σήμερα σε αυτή τη γιορτή που διοργανώνει η Κοινότητα του Sant' Egidio. Ειρήνη σε εμάς που ζητάμε από τον Θεό μια αμετάκλητη ειρήνη, ώστε να μην αφήσουμε το δρόμο της μακαριότητας εκείνων που πεινούν και διψούν για δικαιοσύνη. Είμαστε όλοι παιδιά του Θεού και αδέλφια μεταξύ μας. Μάλιστα, ας ζητήσουμε από τον Κύριο να μας κρατήσει ανήσυχους μπροστά σε τόσα δεινά και τόσους ναυαγούς, ειδικά μπροστά στο ναυάγιο της ανθρωπότητας, η οποία στρέφει το βλέμμα της αλλού για να μην βλέπει, στρέφει τα αυτιά της για να μην ακούει, κλείνει την πόρτα για να μην υποδεχτεί.
- Θέλουμε να ζωντανέψουμε αυτή τη στιγμή, με τον Λόγο του Ιησού Χριστού που ακούσαμε από το Ευαγγέλιο του Ευαγγελιστή Μάρκου. Όλα ξεκινούν την «ίδια μέρα», μετά που ο Ιησούς, μέσα σε μια βάρκα, δίδαξε τόσα πολλά πράγματα για τη Βασιλεία του Θεού σε ένα μεγάλο πλήθος. Φαίνεται ότι κάποιος περνάει από τη θεωρία στην πράξη όταν προστάζει τους μαθητές να κερδίσουν την απέναντι όχθη. Σε αυτή την όχθη οι ομιλίες του είναι γεμάτες χάρη, αλλά τώρα η μετάβαση στην απέναντι όχθη της λίμνης είναι μια πρόκληση.
- Οδηγούμενοι από τον ενθουσιασμό της εντολής που λάβαμε, ξεκινάμε όλοι μαζί. Ο καθένας όμως διακατέχεται από φόβο, προκατάληψη, σκοτεινή σκέψη στο σώμα του. Εν τω μεταξύ, όμως, πλησιάζει η άλλη όχθη της λίμνης: το βράδυ πέφτει γρήγορα και η καταιγίδα είναι στον αέρα. Ο Μάρκος υποθέτει πως η καταιγίδα είναι μεταφορά μιας βίαιης συζήτησης μεταξύ των μαθητών, οι οποίοι στη μέση του ταξιδιού αμφισβητούν την εντολή του Κυρίου, δείχνοντας προς την περιοχή της Δεκάπολης, προς τη Γεράσα.
- Αυτό δεν είναι οι «Άγιοι Τόποι»: κανείς μας δεν θέλει να έχει καμία σχέση με αυτούς τους ακάθαρτους ανθρώπους στην απέναντι όχθη! Από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου τα εδάφη αυτά εποικίζονταν από πληθυσμούς ειδωλολατρών δια ποτισμένους από τον Ελληνισμό, χοιροτρόφους που σίγουρα δεν είχαν Εβραίους και θεοφοβούμενους για πελάτες. Κοπάδια τόσο μεγάλα, που είναι πιθανό να τα μεγάλωναν για τον ρωμαϊκό στρατό! Στη μέση του ταξιδιού ξεσπά η καταιγίδα. Τα κύματα γεμίζουν τη βάρκα με νερό και σχεδόν βυθίζεται. Ο Ιησούς, στην πρύμνη κοιμάται με το κεφάλι του στο μαξιλάρι.
- Αυτό το γεγονός ακούγεται παράξενο επειδή η πρύμνη μιας βάρκας είναι χαμηλότερη από την πλώρη: ο Ιησούς δεν μπορεί να κοιμηθεί κάτω από το νερό! εκτός αν είναι σαφές ότι ο Ευαγγελιστής Μάρκος θέλει να υπαινιχθεί το θάνατο του Κυρίου, τη στιγμή που απομονώθηκε από τους μαθητές ή μια παρουσία που κρύβεται: σαφής στην αποστολή και την εντολή «ας πάμε στην απέναντι όχθη» και στη συνέχεια να κρύβεται όταν προκύπτουν προβλήματα!
- «Δεν σας νοιάζει που πεθαίνουμε;» Η κραυγή των μαθητών είναι η πιο δραματική στιγμή της ιστορίας, αλλά ο Ευαγγελιστής Μάρκος, με το ακομπλεξάριστο ύφος του και χωρίς εκπτώσεις, έχει την ικανότητα να μεταμορφώσει αυτή τη στιγμή, στην πιο αξιοθρήνητη. Ο Ιησούς, φυσικά, επεμβαίνει. Διατάζει την καταιγίδα «Σώπα, φιμώσου!» και, απευθυνόμενος στους μαθητές, τους αποκαλεί «δειλούς»: κανένας από αυτούς δεν έχει περάσει την εξέταση της πίστης. Αυτή η ανήσυχη πίστη και η ελευθερία που είναι πάντα δράμα!
- Σε αυτή την περικοπή του Ευαγγελίου βλέπω να απεικονίζεται η ζωή της Εκκλησίας. Υπάρχει η αποστολή της, η δύναμή της και η ευθραυστότητά της. Στο πλοίο που διέθεσε ο Πέτρος ανεβαίνει ο Ιησούς «όπως είναι». Οι μαθητές ενθουσιάζονται και μπαρκάρουν μαζί τους όμως υπάρχουν γύρω και άλλες πολλές βάρκες. Αλλά στην πορεία κυριαρχεί η αμφιβολία και ο φόβος για το τι θα βρεθεί στην απέναντι όχθη – αυτό μετατρέπεται σε σκληρότητα καρδιάς και κρίσης : στην καταιγίδα όλα φαίνονται χαμένα.
- Αγαπητοί φίλοι, με την ευκαιρία αυτή, μαζί με τους φίλους της Κοινότητας Sant' Egidio συγκεντρωθήκαμε για να θυμηθούμε όλα τα θύματα των ναυαγίων στη Μεσόγειο Θάλασσα, αυτήν που ο Πάπας Φραγκίσκος αποκάλεσε νεκροταφείο. Και εμείς, ως θρησκευτικοί ηγέτες, πολιτικοί ηγέτες αλλά κυρίως ως άνθρωποι, είμαστε βαθιά πληγωμένοι και συγκλονισμένοι από αυτήν την τραγωδία που συνεχίζει να δημιουργεί θύματα ακόμη και στις μέρες μας.
- Αν για τους Χριστιανούς, αυτός ο λόγος του Ιησού να πάει στην απέναντι όχθη αντιπροσωπεύει ένα άνοιγμα και ένα καλωσόρισμα προς όλους, από την άλλη πλευρά υπάρχει το ταξίδι εκείνων που ακολουθούν την αντίθετη διαδρομή: κινούμενοι από την ελπίδα ενός καλύτερου μέλλοντος για τους ίδιους και για τα παιδιά τους, αναλαμβάνουν προς εμάς ένα ταξίδι γεμάτο κινδύνους. Αυτό το ταξίδι, δυστυχώς, συχνά καταλήγει σε τραγωδία στα κύματα της θάλασσας, αλλά και συχνά με τον εγωισμό όσων εκμεταλλεύονται την κατάσταση αδυναμίας τους. Οι λόγοι της καρδιάς και του νου που παραδίδονται στον φόβο του διαφορετικού είναι η ψυχή της καταιγίδας και η αιτία του ναυαγίου κάθε απόβασης και κάθε πιθανής συνάντησης.
- Αυτή η περικοπή από τον Ευαγγελιστή Μάρκο μας προσκαλεί να έχουμε πίστη στο λόγο του Ιησού και να διακινδυνεύσουμε, ανοίγοντας τον εαυτό μας στους άλλους. Έτσι έχουμε κατά νου, την εντολή να δείξουμε το ελεήμον και φιλόξενο πρόσωπο του Πατέρα, να φέρουμε σε όλους ένα Ευαγγέλιο σωτηρίας και ειρήνης. Η συνάντηση με τους άλλους ανθρώπους, αλλά και ο τόπος όπου ο Κύριος αποκαλύπτεται, είναι εκεί που το νερό είναι βαθύτερο, στη μέση της θάλασσας, ενώ μαίνεται η θύελλα του φόβου για το διαφορετικό, της παρεξήγησης, της εξόδου από τα δικά του σχέδια. Ενώ ο Ιησούς φαίνεται να κοιμάται. Τα κηρύγματά του είναι σαφή, αλλά η εφαρμογή τους στην πράξη, η ενσωμάτωσή τους σε συγκεκριμένες και προβληματικές καταστάσεις, προκαλεί πάντα καταιγίδες.
- Πιο σημαντική από την καταιγίδα είναι η διαδρομή που καθιέρωσε ο Διδάσκαλος: στην πρύμνη βρίσκεται το πηδάλιο. Όταν δεν μπορεί πλέον να επιβληθεί στις κραυγές των φοβισμένων μαθητών, η εντολή δίνεται στη θάλασσα και στον άνεμο να σωπάσουν και να ηρεμήσουν. Τελικά ο Ιησούς και οι μαθητές Του φτάνουν στην όχθη της Δεκάπολης. Εκεί θεραπεύει ένα δαιμονισμένο που βασανίζεται από μια λεγεώνα ακάθαρτων πνευμάτων και στη συνέχεια, επιστρέφοντας στη Γη του Ισραήλ, δέχεται την απεγνωσμένη πρόσκληση του επικεφαλής της Συναγωγής (δεν ήταν φίλοι), θεραπεύει την αιμορροούσα γυναίκα η οποία τον αγγίζει (γίνεται έτσι ακάθαρτος), παίρνει το νεκρό κορίτσι από το χέρι και γίνεται πάλι ακάθαρτος. Ο Ιησούς είναι φορτωμένος με ακαθαρσίες αλλά όπου φτάνει, δίνει ως αντάλλαγμα απελευθέρωση, σωτηρία, υγεία και ζωή.
- «Δεν σας νοιάζει αν πεθαίνουμε» είναι η κραυγή που απευθύνεται στον Πάπα Φραγκίσκο καθώς ζητά από τους Χριστιανούς να βγουν από τα ήρεμα (στάσιμα) νερά τους για να πάνε στα βαθιά, ωθούμενοι από το Άγιο Πνεύμα προς τους άλλους, ΟΛΟΥΣ τους άλλους ... Έτσι πεθαίνει μια εικόνα της Εκκλησίας ή μια μορφή που η Εκκλησία έχει πάρει σε προηγούμενη ιστορική στιγμή και ετοιμάζεται να βάλει νέα ενδύματα, χωρίς να αλλάξει ταυτότητα.
- «Δεν σας νοιάζει αν πεθαίνουμε» είναι η κραυγή των Ανατολικών Εκκλησιών προς τον Κύριο, σήμερα που οι Χριστιανοί αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια και τη γη τους και δεν ξέρουμε το μέλλον για τις νέες γενιές. Τώρα έχουν σχεδόν όλοι φύγει, και οι νέοι ετοιμάζονται να ξεκινήσουν τη ζωή τους έξω από τη γη των Πατέρων.
- Ο Θεός είναι ο Πατέρας ΟΛΩΝ, βλέπει το βάθος της ανθρωπιάς μας και μας προτρέπει να ξεπεράσουμε τη δουλεία του φόβου για να κερδίσουμε την ελευθερία των παιδιών του. Στον ελεήμονα και πιστό Θεό θέλουμε να ζητήσουμε ειρήνη για τους νεκρούς, αλλά και για εμάς που είμαστε ζωντανοί ζητάμε μια ανήσυχη ειρήνη, όπως λέει αυτή η όμορφη προσευχή:
Θεέ της ζωής, κάνε μας ανήσυχους, αν είμαστε πολύ ικανοποιημένοι με τους εαυτούς μας, αν τα όνειρά μας έχουν γίνει πραγματικότητα, επειδή ήταν πολύ μικρά, αν πλέουμε σε ήρεμα νερά και προσεγγίζουμε τον στόχο με ασφάλεια, επειδή έχουμε απομακρυνθεί ελάχιστα από την ακτή. Κάνε μας ανήσυχους, Θεέ μου, αν εξαιτίας της αφθονίας των πραγμάτων που διαθέτουμε έχουμε χάσει τη δίψα για ζωντανό νερό. Αν είμαστε ερωτευμένοι με αυτόν τον επίγειο χρόνο, έχουμε σταματήσει να ονειρευόμαστε την αιωνιότητα. Αν στην προσπάθεια να οικοδομήσουμε μια νέα γη, αφήνουμε το όραμα ενός νέου ουρανού να ξεθωριάσει. Ας ταρακουνήσουμε τον Θεό, ώστε να γίνουμε πιο τολμηροί και να τολμήσουμε να αντιμετωπίσουμε την ανοιχτή θάλασσα. Αμήν.
+ Σελίμ Σφέιρ
Αρχιεπίσκοπος Μαρωνιτών Κύπρου